Data aktualizacji: 17 kwietnia, 2023
Kurkumina to naturalny związek chemiczny, nazywany również diferuloylmetanem, który występuje w korzeniu kurkumy, czyli kłącza ostryżu długiego.
Kurkuma kojarzona jest głównie z przyprawą. W starożytnych Indiach czy Chinach wykorzystywana było w celach leczniczych. Od tysiącleci używana jest w azjatyckich kulturach do leczenia uszkodzeń skóry takich jak ukąszenia, oparzenia, trądzik czy nawet rany otwarte. Jest powszechnie stosowana również przy wielu innych dolegliwościach m.in. w przy zaburzeniach trawienia, infekcjach układu oddechowego oraz jako środek przeciwgorączkowy dla dzieci.
Kurkuma
Kurkuma (Curcuma longa) podnosi odporność, obniża poziom cukru i cholesterolu, wspomaga detoksykację organizmu, działa przeciwzapalnie oraz ma właściwości antybakteryjne.
Kurkumina, czyli ekstrakt z kurkumy
Kurkuma swoje właściwości lecznicze zawdzięcza zawartości kurkuminy i jej działaniu przeciwzapalnemu oraz przeciwbakteryjnemu, dlatego też od lat stanowi przedmiot badań w świecie farmacji. Dzięki temu jej mechanizm działania jest dobrze poznany, a ponadto odkrywany jest coraz szerszy zakres aktywności tej substancji.
Ze względu na fakt, że zawartość kurkuminy w sproszkowanym kłączu kurkumy zazwyczaj nie przekracza 4%, często stosowane są ekstrakty z kurkumy zawierające nawet do 95% kurkuminy. Jest to surowiec wykorzystywany najczęściej w suplementach diety, który ma niezwykle szerokie zastosowanie.
Właściwości kurkuminy
Niektóre biologiczne właściwości kurkuminy zostały potwierdzone naukowo w połowie XX wieku. Wykazano wtedy, że kurkumina ma właściwości przeciwbakteryjne wobec szczepów Staphylococcus aureus, Salmonella paratyphi oraz Mycobacterium tuberculosis. W latach 70-tych wznowiono prace badawcze dotyczące aktywności kurkuminy potwierdzając jej działanie przeciwcukrzycowe, przeciwzapalne i przeciwutleniające.
Zarówno badania in vitro jak in vivo wykazują jej właściwości redukujące względem wolnych rodników tlenowych. Ponadto, inne badania naukowe potwierdziły podobne do sylimaryny działanie hepatoprotekcyjne kurkuminy, które objawia się poprzez obniżanie poziomu cholesterolu i fosfolipidów oraz stymulacje regeneracji wątroby. W późniejszych latach wykazano także jej działanie przeciwnowotworowe i chemoprewencyjne oraz możliwość uwrażliwiania komórek nowotworowych na chemio- i radioterapię.
Kurkumina i piperyna – jak ich połączenie wpływa na zdrowie?
Największą wadą kurkuminy jest jej bardzo niska przyswajalność przez organizm. Z tego powodu producenci suplementów podejmują różne strategie w celu zwiększenia jej wchłaniania. Najczęściej spotykaną metodą jest dodatek piperyny zawartej w ekstrakcie z pieprzu czarnego. Blokuje ona metabolizm kurkuminy, inaczej mówiąc chroni ją przed przedwczesnym rozkładem.
Badania wykazały, że po podaniu 2 g samej kurkuminy jej stężenie w surowicy krwi było bardzo niskie, a czasem wręcz niewykrywalne. Jednak jednoczesne podanie 2 g kurkuminy i 20 mg piperyny dawało znacznie wyższe wyniki stężenia kurkuminy w surowicy – wzrost wyniósł nawet o 2000%.
BIBLIOGRAFIA
- Historia i chemia kurkuminy; J. Kuźmińska, A. Sobczak, M Wierzchowski, T. Gośliński, A. Jelińska
- A REVIEW ON SPICE OF LIFE CURCUMA LONGA (TURMERIC); A. Kumar, J. Dora, A. Singh
- Influence of Piperine on the Pharmacokinetics of Curcumin in Animals and Human Volunteers; G.Shoba, D. Joy, T. Joseph, M. Majeed, R. Rajendran, P. S. S. R. Srinivas
- Improving Curcumin Bioavailability: Current Strategies and Future Perspectives; R. Tabanelli, S. Brogi, V. Calderone
- Dietary Curcumin: Correlation between Bioavailability and Health Potential; M. Dei Cas, R. Ghidoni