Biotyna – właściwości
- Metabolizm makroskładników odżywczych – Biotyna jest kofaktorem dla kilku enzymów (karboksylaz), które biorą udział w przemianach metabolicznych, takich jak synteza kwasów tłuszczowych, glukoneogeneza (tworzenie glukozy) oraz rozkład aminokwasów. Pomaga w konwersji węglowodanów, białek i tłuszczów w energię, poprawiając w ten sposób metabolizm.
- Poprawianie stanu skóry, włosów i paznokci – Biotyna wspomaga wzrost i odbudowę komórek skóry, włosów i paznokci. Jest często stosowana jako suplement w leczeniu łamliwych paznokci oraz nadmiernego wypadania włosów.
- Regeneracja układu nerwowego – Biotyna pomaga w produkcji neurotransmiterów, które są niezbędne dla prawidłowego przekazywania impulsów nerwowych. Może wspomagać zdrowie psychiczne, zapobiegać stanom lękowym oraz depresji.
- Wspieranie pracy wątroby – Biotyna pomaga w detoksykacji organizmu. Jest istotna w procesach produkcji enzymów wątrobowych oraz w przemianie tłuszczów i innych substancji toksycznych.
Biotyna w kosmetologii – na skórę, włosy, paznokcie
W branży kosmetycznej biotyna jest ceniona głównie ze względu na jej wpływ na zdrowie włosów i paznokci. Wpływa ona korzystnie na kondycję włosów, przeciwdziałając ich wypadaniu oraz stymulując ich wzrost. Działa także wzmacniająco na paznokcie, zapobiegając ich łamliwości i rozdwajaniu.
Dzięki tym właściwościom, biotyna jest częstym składnikiem szamponów, odżywek do włosów, a także suplementów diety dedykowanych poprawie kondycji skóry, włosów i paznokci.
Biotyna w medycynie
Chociaż biotyna jest powszechnie kojarzona jako suplement na włosy i paznokcie, witamina ta odgrywa istotną rolę także w licznych procesach metabolicznych. Jako koenzym karboksylaz uczestniczy ona w przekazywaniu sygnałów przez komórki i ekspresji genów.
Korzystne działanie biotyny na układ nerwowy, zaleca się jej stosowanie osobom zmagającym się z nadmiernym stresem i nerwowością.
Inną cenną właściwością biotyny jest jej rola w metabolizmie glukozy. Reguluje ona zachodzący w wątrobie proces przemiany glukozy w magazynowany w niej glikogen. Biotyna suplementowana przez osoby chore na cukrzycę może pomóc w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi.
Jest również kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy oraz ma znaczenie w procesie krzepnięcia krwi, poprzez współtworzenie protrombiny.
Ile biotyny dziennie?
Podobnie jak w przypadku innych witamin, biotynę dostarcza się do organizmu przede wszystkim z pożywieniem. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B7 u dorosłych osób wynosi około 30 μg i zazwyczaj może być pokryte zdrową i zbilansowaną dietą. W przeciwieństwie do witaminy B12, biotyna nie wymaga suplementacji także w przypadku diety wegańskiej i wegetariańskiej.
W czym jest biotyna?
Biotyna występuje nie tylko w pokarmach odzwierzęcych (m.in. żółtka jaj, podroby, ryby, mleko i chudy ser), ale także w produktach roślinnych: owocach (m.in. banany, arbuzy, winogrona, brzoskwinie), warzywach (m.in. pomidory, marchew), jak i w roślinach strączkowych, grzybach czy orzechach.
Niedobory biotyny – objawy
O ile witaminę B7 bardzo łatwo dostarczyć do organizmu, u niektórych osób mogą występować problemy z przyswajaniem tego składnika. Niedobory biotyny mogą się pojawić u kobiet w ciąży, osób uzależnionych od nikotyny lub alkoholu, przyjmujących niektóre leki lub spożywających surowe żółtka jaj. Te ostatnie, w przeciwieństwie do żółtek poddanych obróbce termicznej, zawierają awidynę, która wiąże biotynę i hamuje jej wchłanianie przez organizm.
Do najbardziej charakterystycznych skutków ubocznych niedoboru biotyny należą szarzenie skóry, złuszczanie naskórka i wypadanie włosów.
Niedobór biotyny wpływa nie tylko na nasz wygląd, ale może też powodować skutki uboczne ze strony układu nerwowego. Należą do nich między innymi senność, apatia, drgawki, depresja, stany lękowe, chroniczne zmęczenie. W przypadku podejrzenia możliwego niedoboru witaminy B7, chociażby w stanach napięcia nerwowego u kobiet w ciąży, jej suplementacja sprawdzi się także w zwalczaniu tych objawów.
Biotyna – skutki uboczne
Biotyna rzadko powoduje skutki uboczne. Jest to witamina rozpuszczalna w wodzie w związku z czym jej nadmiar jest łatwo usuwany z moczem. Przy długotrwałym stosowaniu wysokich dawek mogą jednak występować łagodne dolegliwości ze strony układu pokarmowego – bóle żołądka, mdłości, biegunka czy wahania nastroju.
Istotnym jest jednak fakt, że biotyna może zaburzać wyniki niektórych badań laboratoryjnych. Osoby przyjmujące witaminę B7 powinny odstawić suplement przed badaniami tarczycy, gonadotropin i witaminy D – w przeciwnym razie otrzymane wyniki mogą być zawyżone lub zaniżone względem rzeczywistych wartości.
Na rynku dostępne są liczne preparaty zawierające biotynę, zarówno w postaci suplementów, jak i kosmetyków. Zanim jednak rozpocznie się stosowanie suplementacji biotyną, zaleca się konsultację z lekarzem lub farmaceutą. Taka konsultacja pozwoli upewnić się, że suplementacja będzie bezpieczna i skuteczna, a także pomoże dostosować odpowiednią dawkę do indywidualnych potrzeb użytkownika.
Bibliografia:
Bistas KG, Tadi P. (2020) Biotin. StatPearls Publishing, Treasure Island (FL) https://europepmc.org/article/nbk/nbk554493
Patel DP, Swink SM, Castelo-Soccio L. (2017) A Review of the Use of Biotin for Hair Loss. Skin Appendage Disord. 3: 166–169. 3. https://zywienie.medonet.pl/skladniki-odzywcze/witaminy-i-mineraly/biotyna-wlasciwosci-objawy-niedoboru-zrodla-witaminy-b7/
