Możliwe zastosowania oleju kokosowego

Możliwe zastosowania oleju kokosowego

Data aktualizacji: 2 czerwca, 2023

Olej kokosowy, pozyskiwany z owoców palmy kokosowej (Cocos nucifera L.), jest surowcem o szerokim zastosowaniu w przemyśle kosmetycznym, a także popularnym (choć wzbudzającym pewne kontrowersje) produktem spożywczym zaliczanym do tzw. „superfoods”.

Skład chemiczny oleju kokosowego

Prozdrowotne właściwości oleju kokosowego wiążą się przede wszystkim z jego unikalną kompozycją chemiczną. Podobnie jak w smalcu, maśle, margarynie i oleju palmowym, dominują w nim nasycone kwasy tłuszczowe (około 90%), powszechnie kojarzone jako składniki, których należy unikać. Jednakże w przeciwieństwie do innych źródeł tłuszczu nasyconego, w oleju kokosowym przeważają średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (MCFA), takie jak kwas laurynowy (ok. 44%), kaprylowy (ok. 7,5%), kaprynowy (ok. 6%), przy znacznie niższej zawartości kwasów długołańcuchowych – mirystynowego (ok. 17%), palmitynowego (ok. 8%) i stearynowego (ok. 3%).

MCFA w oleju kokosowym

MCFA dzięki swojej strukturze są składnikami bardzo wysokoenergetycznymi, a także łatwiej ulegającymi metabolizmowi – z pominięciem enzymów trzustkowych i szybką oksydacją w wątrobie. Powodują mniejszy przyrost tkanki tłuszczowej, wykazują korzystny wpływ na nabłonek jelita, a także wraz z dodatkiem nienasyconego kwasu oleinowego (ok. 6%). Sprawiają również, że olej kokosowy wykazuje wysoką stabilność oksydacyjną i jest odporny na wpływ wysokiej temperatury. Dodatkowo, w oleju kokosowym obecne są także witaminy E i K oraz żelazo.

Olej kokosowy jako produkt spożywczy

Dzięki swojej kompozycji chemicznej, olej kokosowy charakteryzuje się wysokim punktem dymienia (175°C) i wyższą odpornością na działanie wysokiej temperatury niż inne popularne oleje roślinne (t.j. olej rzepakowy, oliwa z oliwek). Stanowi dzięki temu świetną alternatywę jako olej do smażenia i pieczenia.

Innym spożywczym zastosowaniem oleju kokosowego jest wykorzystanie go jako dodatku do wypieków, owsianek, koktajli i kawy. Można w ten sposób nadać napojom i potrawom przyjemnego kokosowego aromatu, jak i podwyższyć ich wartość energetyczną – olej kokosowy jest łatwostrawny i zapewnia po spożyciu szybki zastrzyk energii.

Co więcej, wprowadzenie oleju kokosowego do diety pozwala także skorzystać z jego właściwości prozdrowotnych. Badania wskazują na pozytywny wpływ spożywania oleju kokosowego na profil lipidowy (podwyższa poziom „dobrego cholersterolu” HDL), poziom glukozy we krwi, ciśnienie krwi, jak i działanie wspomagające odchudzanie. Istnieją także przesłanki, że może on też wykazywać korzystne działanie w profilaktyce nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera.

Olej kokosowy w kosmetyce

Pomimo wysokich walorów spożywczych, największą popularnością olej kokosowy cieszy się w kosmetyce, szczególnie na wciąż szybko rozwijającym się rynku produktów naturalnych, gdzie swoją pozycję zawdzięcza przede wszystkim bardzo szerokiemu zastosowaniu.

Olej kokosowy na skórę

Do najpopularniejszych produktów zawierających olej kokosowy należą preparaty do stosowania na skórę. Wykorzystują one przede wszystkim jego silne właściwości nawilżające, przeciwulteniające i przeciwdrobnoustrojowe. Olej kokosowy może być więc stosowany zarówno w kremach do twarzy o działaniu przeciwstarzeniowym i nawilżającym, jak i kremach do ciała, w których dodatkową rolę będzie odgrywało jego działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, wspomagające gojenie ran i fotoochronne w kosmetykach do opalania – olej kokosowy stanowi naturalny filtr chroniący przed promieniowaniem UV. Silne działanie nawilżające i zawartość witaminy E, czynią olej kokosowy także skutecznym remedium na rozstępy, a przyjemny aromat i odpowiednia konsystencja sprawiają, że sprawdza się także jako olej do masażu.

Olej kokosowy na włosy

Innym zastosowaniem kosmetycznym oleju kokosowego jest jego użycie w preparatach do pielęgnacji włosów. Wykorzystywany jako olejowa maska do włosów pozwala je nawilżyć, wzmocnić, a w konsekwencji ograniczyć ich wypadanie i łamliwość. Dodatkowo, dzięki działaniu przeciwdrobnoustrojowemu, olej kokosowy może także wspomóc w walce z łupieżem, a wstępne wyniki badań wskazują także na jego skuteczność w leczeniu wszawicy.

Olej kokosowy na zęby

Działanie przeciwdrobnoustrojowe oleju kokosowego sprawdza się także w higienie jamy ustnej. Obecność kwasów tłuszczowych o działaniu przeciwbakteryjnym sprawia, że płukanie jamy ustnej olejem kokosowym nie tylko pomaga odświeżyć oddech, ale też oczyszcza ją z bakterii i pomaga w leczeniu chorób dziąseł. Olej kokosowy sprawdza się także w walce z próchnicą i może stanowić składnik past do zębów. 


Bibliografia:

  1. Jessa J., Kozyasz KK. (2015). Wartość zdrowotna produktów kokosowych. Pediatr. Pol. 90(5): 415-423. https://doi.org/10.1016/j.pepo.2015.03.001
  2. Kappally S., Shirwaikar A., Shirwaikar A. (2015). Coconut oil – a review of potential applications. Hygeia.J.D.Med. 7(2): 34-41. https://doi.org/10.15254/H.J.D.Med.7.2015.149
  3. Piotrowska A., Totko-Borkusiewicz N., Klucznik A.(2019). Olej kokosowy – możliwości zastosowań kosmetycznych. Post. Fitoter. 20(2): 136-144. https://doi.org/10.25121/PF.2019.20.2.136
  4. https://super-racjonalni.pl/blog/strefa-wiedzy/olej-kokosowy-wlasciwosci-lecznicze-i-zastosowanie