Witamina E to zbiorczy termin nadany grupie rozpuszczalnych w tłuszczach związków chemicznych odkrytych w 1922 roku przez Herberta Evansa i Katharine Bishop. Witamina E jest obecna w żywności zawierającej tłuszcz, a ponieważ rozpuszczalna w tłuszczach właściwość witaminy pozwala na przechowywanie jej w tkankach tłuszczowych zwierząt i ludzi, nie musi być spożywana codziennie.
Grupa witaminy E (tj. chroman-6-ole), zbiorczo określana jako tokochromanole (podzielona na tokoferole i tokotrienole), obejmuje wszystkie pochodne tokolu i tokotrienolu, które jakościowo wykazują aktywność biologiczną d-alfa-tokoferolu.
Formy witaminy E
Istnieje osiem naturalnie występujących form witaminy E; mianowicie klasy alfa, beta, gamma i delta tokoferolu oraz tokotrienolu, które są syntetyzowane przez rośliny z kwasu homogentyzynowego. Alfa- i gamma-tokoferole to dwie główne formy witaminy, a ich względne proporcje zależą od źródła. Najbogatszym źródłem witaminy E w diecie są jadalne oleje roślinne, ponieważ zawierają one wszystkie różne homologi jej form w różnych proporcjach.
Proszek z naturalnej witaminy E 30%
Witamina E (octan tokoferylu)
Tokotrienole
Bursztynian naturalnej witaminy E
Witamina E i jej właściwości zdrowotne
Witamina E, będąca grupą związków rozpuszczalnych w tłuszczach, pełni istotną rolę w ochronie organizmu przed stresem oksydacyjnym, działając jako silny przeciwutleniacz. Głównym mechanizmem jej działania jest neutralizacja wolnych rodników, które mogą powodować uszkodzenia komórek i tkanek, prowadząc do przewlekłych stanów zapalnych oraz chorób, takich jak nowotwory, miażdżyca czy choroby neurodegeneracyjne. Witamina E jest również kluczowa w utrzymaniu integralności błon komórkowych, w tym komórek nerwowych, co ma znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Niedobór tej witaminy może prowadzić do uszkodzeń neuronów, objawiających się zaburzeniami koordynacji ruchowej, osłabieniem czucia oraz problemami z równowagą, co z kolei może prowadzić do rozwoju ataksji. Ponadto, witamina E odgrywa rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej, wspierając działanie komórek układu odpornościowego, a także w procesach gojenia się ran, przyspieszając regenerację tkanek. Witamina E ma także istotne znaczenie w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, wpływając na poprawę funkcji śródbłonka naczyniowego i zapobiegając utlenianiu lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), co zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy. Dodatkowo, jej działanie przeciwzapalne może przyczynić się do łagodzenia przewlekłych stanów zapalnych, które stanowią istotny czynnik ryzyka wielu chorób cywilizacyjnych. W kontekście skóry, witamina E wspomaga ochronę przed uszkodzeniami wywołanymi przez promieniowanie UV, zapobiegając przedwczesnemu starzeniu się skóry.
Niedobór witaminy E u człowieka może prowadzić do osłabienia układu odpornościowego, zwiększonej podatności na infekcje, a także do problemów z płodnością, zaburzeń wzrostu i regeneracji komórek. Odpowiednia podaż witaminy E jest kluczowa dla utrzymania zdrowia, a jej suplementacja w przypadku niedoboru ma istotne znaczenie terapeutyczne w leczeniu wielu chorób związanych z uszkodzeniami oksydacyjnymi.
Witamina E i jej znaczenie dla urody
Witamina E, znana przede wszystkim ze swoich właściwości przeciwutleniających, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowej skóry, wspomagając jej ochronę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Działa jako silny antyoksydant, neutralizując stres oksydacyjny, który przyczynia się do przedwczesnego starzenia się skóry, powstawania zmarszczek oraz utraty elastyczności. Witamina E chroni skórę przed uszkodzeniami wywołanymi przez promieniowanie UV, zapobiegając fotostarzeniu i zmniejszając ryzyko powstawania przebarwień. Ponadto, wspomaga procesy regeneracji tkanek, przyspieszając gojenie ran i uszkodzeń skóry. Witamina E ma również działanie nawilżające, wspierając utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgoci w naskórku, co przyczynia się do poprawy jego struktury i gładkości. Regularne stosowanie preparatów z witaminą E poprawia kondycję skóry, redukując oznaki zmęczenia oraz wspomagając jej naturalną ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
Podsumowując, witamina E to niezbędny składnik diety o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Chroni organizm przed stresem oksydacyjnym, wspiera układ odpornościowy, nerwowy i sercowo-naczyniowy, a także poprawia kondycję skóry, spowalniając procesy starzenia. Dlatego warto zadbać o odpowiednią podaż tej witaminy zarówno w diecie, jak i pielęgnacji.
Literatura:
1. Rizvi S, Raza ST, Ahmed F, Ahmad A, Abbas S, Mahdi F. The role of vitamin e in human health and some diseases. Sultan Qaboos Univ Med J. 2014 May;14(2):e157-65.
2. Zingg JM. Vitamin E: An overview of major research directions. Mol Aspects Med. 2007;28:400–422. doi: 10.1016/j.mam.2007.05.004
3. https://www.medicalnewstoday.com/articles/318168#reducing-skin-itching
