Branża kosmetyczna jest jednym z kluczowych sektorów gospodarki, którego regulacje mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa konsumentów oraz spójności rynkowej w całej Unii Europejskiej. Zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym, wprowadzono szczegółowe przepisy dotyczące importu, eksportu, produkcji oraz sprzedaży produktów kosmetycznych. Przepisy te mają za zadanie nie tylko ujednolicić standardy, ale także chronić konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi i zagwarantować wysoki poziom jakości produktów dostępnych na rynku.
Regulacje unijne dla branży kosmetycznej
Na poziomie unijnym najważniejszą regulacją dotyczącą branży kosmetycznej jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 (dalej: Rozporządzenie 1223/2009).
Rozporządzenie 1223/2009:
- ustanawia jasne i szczegółowe przepisy, które nie dają państwom członkowskim możliwości ich rozbieżnej transpozycji;
- zapewnia wdrożenie wymogów prawnych w tym samym czasie w całej Unii Europejskiej;
- ustanawia przepisy, które musi spełniać każdy produkt kosmetyczny udostępniany na rynku wewnętrznym;
- ma na celu uproszczenie procedur, ujednolicenie terminologii oraz poprawę ochrony konsumentów poprzez wzmocnienie kontroli wewnątrzrynkowej;
- zawiera katalog definicji;
- wprowadza zasadę ostrożności państw członkowskich w zakresie wprowadzania produktów kosmetycznych do obrotu.
Wśród innych regulacji na poziomie unijnym, wymienić warto także:
- Decyzję wykonawczą Komisji z dnia 25 listopada 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących załącznika I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 dotyczącego produktów kosmetycznych.
- Sprawozdanie Komisji Dla Parlamentu Europejskiego i Rady na temat oświadczeń o produktach sporządzanych na podstawie wspólnych kryteriów w branży kosmetycznej.
- Rozporządzenie 655/2013/WE z dnia 10 lipca 2013 r. określające wspólne kryteria dotyczące uzasadniania oświadczeń stosowanych w związku z produktami kosmetycznymi.
Regulacje krajowe w branży kosmetycznej
Na poziomie krajowym najważniejszą regulacją dotyczącą branży kosmetycznej jest ustawa z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych (dalej jako: ustawa o produktach kosmetycznych).
Ustawa o produktach kosmetycznych doprecyzowuje na gruncie krajowym przepisy Rozporządzenia 1223/2009, a przede wszystkim ustala zasady monitorowania i organy nadzoru nad przestrzeganiem przepisów Rozporządzenia 1223/2009, a także sankcje za ich naruszenie, w których to sprawach Rozporządzenie 1223/2009 pozostawiło swobodę w regulacji państwom członkowskim.
Ustawa o produktach kosmetycznych reguluje takie kwestie jak:
- język na opakowaniu produktu;
- sprawowanie nadzoru nad kosmetykami;
- organizacja i monitorowanie zgłoszeń działań niepożądanych;
- system i wysokość kar za nieprzestrzeganie przepisów rozporządzenia i ustawy.
Wśród innych przepisów krajowych będących wytycznymi dla prowadzenia działalności w branży kosmetycznej w zakresie wytwarzania, wprowadzania do obrotu, znakowania, komunikacji czy reklamy produktów kosmetycznych, należą m.in.:
- Ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne
- Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów
- Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
- Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
Inne regulacje
Do ważnych, acz niebędących obowiązującymi przepisami prawa, zbiorami norm postępowania prowadzonej działalności są także kodeksy branżowe, wśród których trzeba wyróżnić:
- Kodeks Etyki Reklamy opracowany przez Związek Stowarzyszeń Rady Reklamy.
- Zasady Przewodnie Stowarzyszenia Cosmetics Europe w zakresie Reklamy i Oświadczeń Marketingowych.
- Karta Odpowiedzialnej Reklamy i Komunikacji Marketingowej Stowarzyszenia Cosmetics Europe.
Zarówno regulacje unijne, jak i krajowe stanowią solidne ramy prawne, które determinują sposób funkcjonowania branży kosmetycznej. Przestrzeganie tych przepisów jest niezbędne dla utrzymania zaufania konsumentów oraz zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynku. Warto również zwrócić uwagę na kodeksy branżowe, które choć nie mają mocy prawnej, pełnią istotną rolę w kształtowaniu etycznych standardów w reklamie i komunikacji marketingowej.
