Przeciwutleniacze w kosmetykach: fenole i polifenole

Data aktualizacji: 7 sierpnia, 2024

W dzisiejszych czasach coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z konieczności ochrony skóry przed zanieczyszczeniami i promieniowaniem UV, aby zachować jej zdrowie i estetyczny wygląd. W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie wielu producentów kosmetyków wprowadza przeciwutleniacze. Przekonaj się, jak działają polifenole i jakie przynoszą korzyści w nowoczesnych kosmetykach.

Wpływ wolnych rodników na skórę

Wolne rodniki, czyli reaktywne formy tlenu (RFT), mają znaczący wpływ na skórę i proces starzenia się. Powstają one na skutek procesów metabolicznych w organizmie oraz pod wpływem czynników zewnętrznych. Ich nadmiar może powodować wiele uszkodzeń, w tym uszkodzenia błon biologicznych i materiału genetycznego komórek. Skutkiem tego jest pojawienie się zmarszczek oraz utrata elastyczności skóry. RFT mogą także wywoływać stany zapalne, które przyczyniają się do powstawania podrażnień i chorób skóry, takich jak trądzik różowaty.

Wiele produktów pochodzenia roślinnego, w tym owoców, wykazuje właściwości przeciwutleniające, polegające na zdolności neutralizowania RFT. Przeciwutleniacze, takie jak polifenole, neutralizują wolne rodniki, przeciwdziałając uszkodzeniom i chroniąc skórę przed stresem oksydacyjnym. Dzięki temu opóźniają procesy starzenia się skóry.

Polifenole jako skuteczne przeciwutleniacze

Polifenole to związki chemiczne, które wspierają endogenny system antyoksydacyjny skóry. Ich biologiczna aktywność jest możliwa dzięki specyficznym właściwościom fizykochemicznym. Polifenole potrafią  pokonywać barierę naskórkową, co pozwala im na dotarcie do specyficznych receptorów w skórze. 

Polifenole wykazują silne działanie przeciwutleniające, które jest kluczowe dla ochrony skóry przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Neutralizują wolne rodniki, przez co powstrzymują reakcje łańcuchowe prowadzące do uszkodzeń komórek skóry. Wiele obserwacji potwierdza kluczową rolę polifenoli w łagodzeniu problemów skórnych i przywracaniu zdrowej kondycji skóry.

Ochrona przed promieniowaniem UV

Polifenole mają zdolność absorbowania promieniowania UV dzięki obecności sprzężonych wiązań podwójnych. Związki te absorbują promieniowanie w zakresie 240-285 nm oraz 300-550 nm, co jest związane z obecnością pierścienia aromatycznego. Chociaż stężenie polifenoli w kosmetykach jest zbyt niskie, aby zapewnić pełną ochronę przeciwsłoneczną, ich obecność wspiera działanie innych składników ochronnych. Jest to szczególnie ważne w kontekście zapobiegania nowotworom skóry, w tym czerniakowi.

Przeciwdziałanie starzeniu się skóry

Kolagen i elastyna są kluczowymi białkami zapewniającymi jędrność i elastyczność skóry. Polifenole hamują aktywność proteinaz, enzymów odpowiedzialnych za degradację tych białek. Nadmierne narażenie skóry na reaktywne formy tlenu prowadzi do ekspresji kolagenazy i elastazy, przyspieszając degradację kolagenu i elastyny. Preparaty bogate w polifenole mogą przeciwdziałać tym procesom, co pomaga w utrzymaniu młodzieńczego wyglądu skóry.

Wpływ na mikrokrążenie i naczynia krwionośne

Polifenole chronią ściany naczyń krwionośnych poprzez neutralizację wolnych rodników oraz ochronę witaminy C, niezbędnej do syntezy kolagenu. Ponadto polifenole hamują aktywność hialuronidazy, enzymu odpowiedzialnego za degradację kwasu hialuronowego, co wzmacnia naczynia krwionośne.

Ekstrakty roślinne jako składniki kosmetyków przeciwutleniających

Najważniejsze źródła polifenoli o działaniu antyoksydacyjnym obejmują różnorodne rośliny, które są bogate w te związki bioaktywne. Polifenole są szeroko rozpowszechnione w różnych częściach roślin, w tym owocach, liściach, nasionach, kwiatach i olejach roślinnych. 

Wąkrota azjatycka

Zawiera dużą ilość polifenoli i triterpenów. Jest szeroko stosowana w kosmetykach ze względu na swoje silne właściwości przeciwutleniające, które chronią skórę przed stresem oksydacyjnym. Pomaga w regeneracji uszkodzeń skóry oraz poprawia elastyczność i nawilżenie skóry. Jej właściwości przeciwzapalne redukują podrażnienia i zaczerwienienia. Wąkrota azjatycka wspomaga produkcję kolagenu, co przyczynia się do redukcji zmarszczek i drobnych linii. Regularne stosowanie kosmetyków z tym składnikiem prowadzi do ogólnej poprawy wyglądu i zdrowia skóry.

Ekstrakt z wąkroty azjatyckiej

Ekstrakt z ziela wąkroty azjatyckiej, znanej również pod nazwami gotu kola, wąkrotki azjatyckiej lub trawa tygrysia jest pozyskiwany z części nadziemnych tej egzotycznej rośliny występującej w rejonach tropikalnych i subtropikalnych. Produkt ten jest przeznaczony do zastosowania w kosmetyce i farmacji.

Kup teraz

Oliwa z oliwek

Jest bogata w witaminę E i polifenole, które działają jako silne przeciwutleniacze, chroniąc skórę przed przyspiesoznym starzeniem się. Hydroksytyrozol to główny fenolowy przeciwutleniacz w oliwie z oliwek,który  może chronić komórki skóry przed stresem oksydacyjnym. Ma właściwości nawilżające, pomagając w utrzymaniu odpowiedniego poziomu wilgoci w skórze, co sprawia, że skóra jest bardziej miękka i elastyczna. Oliwa z oliwek wspomaga także regenerację komórek skóry, co przyczynia się do jej zdrowego wyglądu. Regularne stosowanie może poprawić teksturę skóry, redukując suchość i szorstkość.

Róża damasceńska 

Wyciąg z róży damasceńskiej jest bogaty w witaminę C i flawonoidy, które chronią skórę przed wolnymi rodnikami i stresem oksydacyjnym. Wykazuje wysoką aktywność przeciwutleniającą in vitro i nie jest toksyczny dla zdrowych komórek skóry. Ma właściwości przeciwzapalne i łagodzące, co jest korzystne dla skóry wrażliwej i skłonnej do podrażnień. Róża damasceńska pomaga również w nawilżeniu skóry, poprawiając jej elastyczność i wygładzając zmarszczki. 

Ginkgo biloba

Wykazuje silne działanie przeciwutleniające. Zmniejsza oznaki starzenia się skóry, takie jak zmarszczki i utrata elastyczności, poprzez wspomaganie mikrokrążenia. Ginkgo biloba ma również właściwości przeciwzapalne, co pomaga w redukcji obrzęków i zaczerwienień. Ekstrakt ten wspomaga regenerację skóry po ekspozycji na szkodliwe czynniki środowiskowe, takie jak promieniowanie UV.

Ekstrakt z ginkgo biloba (miłorzębu japońskiego)

Ekstrakt z Ginkgo biloba (ekstrakt z miłorzębu japońskiego) jest pozyskiwany z liści miłorzębu dwuklapowego, drzewka o wielowiekowej tradycji stosowania w medycynie naturalnej. Ekstrakt wpiera pracę układu nerwowego i krążenia.

Kup teraz

Pestki winogron 

Wykazuje silne właściwości przeciwutleniające i mogą chronić skórę przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Jest bogaty w polifenole, które mogą chronić fibroblasty i poprawić elastyczność skór. Przeciwutleniacze z pestek winogron wspomagają również regenerację skóry, co przyczynia się do poprawy jej tekstury i kolorytu. 

Herbata (Camellia sinensis)

Polifenole zawarte w liściach Camellia sinensis, znane jako katechiny, mają silne właściwości przeciwutleniające. Jedną z najważniejszych katechin jest epigalokatechina galusan (EGCG), która wykazuje zdolność do ochrony skóry przed fotostarzeniem się, redukując uszkodzenia wywołane promieniowaniem UV. Polifenole z zielonej herbaty wspomagają także regenerację komórek skóry oraz zwiększają elastyczność skóry poprzez stymulowanie produkcji kolagenu.

Ekstrakt z zielonej herbaty

Ekstrakt z zielonej herbaty (Camellia Sinensis Leaf Extract) o zawartości 85% – 95% ekstraktu w suchej masie. Produkt przeznaczony do zastosowania w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym, spożywczym, laboratoryjnym. Ten ekstrakt roślinny dostępny jest w formie proszku.

Kup teraz

Bibliografia:

1. Bharadvaja N, Gautam S, Singh H. Natural polyphenols: a promising bioactive compounds for skin care and cosmetics. Mol Biol Rep. 2023
2. Ratz-Łyko, Anna & Arct, Jacek & Majewski, Sławomir & Pytkowska, Katarzyna. (2014). Influence of Polyphenols on the Physiological Processes in the Skin. Phytotherapy Research. 29. 10.1002/ptr.5289.
3. Katarzyna Mietlińska, Polyphenols and saponins – properties and
4. application in cosmetics, Biotechnology and Food Science, 2023
5. Khuanekkaphan M, Noysang C, Khobjai W. Anti-aging potential and phytochemicals of Centella asiatica, Nelumbo nucifera, and Hibiscus sabdariffa extracts. J Adv Pharm Technol Res. 2020 Oct-Dec;11(4):174-178
6. Ghimeray AK, Jung US, Lee HY, Kim YH, Ryu EK, Chang MS. In vitro antioxidant, collagenase inhibition, and in vivo anti-wrinkle effects of combined formulation containing Punica granatum, Ginkgo biloba, Ficus carica, and Morus alba fruits extract. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2015 Jul 16;8:389-96
7. Dina E, Sklirou AD, Chatzigeorgiou S, Manola MS, Cheilari A, Louka XP, Argyropoulou A, Xynos N, Skaltsounis AL, Aligiannis N, Trougakos IP. An enriched polyphenolic extract obtained from the by-product of Rosa damascena hydrodistillation activates antioxidant and proteostatic modules. Phytomedicine. 2021
8. Chen Q, Sun T, Wang J, Jia J, Yi YH, Chen YX, Miao Y, Hu ZQ. Hydroxytyrosol prevents dermal papilla cells inflammation under oxidative stress by inducing autophagy. J Biochem Mol Toxicol. 2019 Sep;33(9):e22377. doi: 10.1002/jbt.22377. Epub 2019 Jul 23. PMID: 31332898.
9. Katiyar SK, Ahmad N, Mukhtar H. Green tea and skin. Arch Dermatol. 2000 Aug;136(8):989-94
10. Jarosław Molenda, „Rośliny który zmieniły świat”, Wyd. Replika, 2011