Biotyna – właściwości i efekty stosowania

kapsułki z biotyną

Data aktualizacji: 25 lipca, 2024

Co to jest biotyna?

Biotyna, nazywana także witaminą B7 lub witaminą H, występuje zarówno w pokarmach roślinnych jak i odzwierzęcych. U większości osób zapotrzebowanie na nią jest pokrywane w diecie, a niedobory tego składnika są stosunkowo rzadkie. Biotyna jest jednak chętnie suplementowana, w szczególności przez osoby chcące zadbać o swoją skórę, włosy i paznokcie.

Ile biotyny dziennie?

Podobnie jak w przypadku innych witamin, biotynę dostarcza się do organizmu przede wszystkim z pożywieniem. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B7 u dorosłych osób wynosi około 30 μg i zazwyczaj może być pokryte zdrową i zbilansowaną dietą. W przeciwieństwie do witaminy B12, biotyna nie wymaga suplementacji także w przypadku diety wegańskiej i wegetariańskiej.

W czym jest biotyna?

Biotyna występuje nie tylko w pokarmach odzwierzęcych (m.in. żółtka jaj, podroby, ryby, mleko i chudy ser), ale także w produktach roślinnych: owocach (m.in. banany, arbuzy, winogrona, brzoskwinie), warzywach (m.in. pomidory, marchew), jak i w roślinach strączkowych, grzybach czy orzechach.

Niedobory biotyny – objawy

O ile witaminę B7 bardzo łatwo dostarczyć do organizmu, u niektórych osób mogą występować problemy z przyswajaniem tego składnika. Niedobory biotyny mogą się pojawić u kobiet w ciąży, osób uzależnionych od nikotyny lub alkoholu, przyjmujących niektóre leki lub spożywających surowe żółtka jaj. Te ostatnie, w przeciwieństwie do żółtek poddanych obróbce termicznej, zawierają awidynę, która wiąże biotynę i hamuje jej wchłanianie przez organizm.

Do najbardziej charakterystycznych skutków ubocznych niedoboru biotyny należą szarzenie skóry, złuszczanie naskórka i wypadanie włosów.

Biotyna na włosy, skórę i paznokcie

Biotyna jest więc szeroko stosowana na włosy, skórę i paznokcie jako suplement diety wzmacniający i poprawiający ich regenerację. Działanie to jest związane między innymi z obecnością w strukturze witaminy B7 związków siarki, które uczestniczą w produkcji keratyny. U osób cierpiących na niedobór biotyny, suplementacja tego składnika pozwala poprawić stan cery, włosów i paznokci, wzmocnić je i uczynić bardziej odpornymi na zniszczenia. Biotyna może też pomóc w profilaktyce wypadania włosów i siwienia.

Inne prozdrowotne właściwości biotyny

Chociaż biotyna jest powszechnie kojarzona jako suplement na włosy i paznokcie, witamina ta odgrywa istotną rolę także w licznych procesach metabolicznych. Jako koenzym karboksylaz uczestniczy ona w przekazywaniu sygnałów przez komórki i ekspresji genów.

Niedobór biotyny wpływa więc nie tylko na nasz wygląd, ale może też powodować skutki uboczne ze strony układu nerwowego. Należą do nich między innymi senność, apatia, drgawki, depresja, stany lękowe, chroniczne zmęczenie. W przypadku podejrzenia możliwego niedoboru witaminy B7, chociażby w stanach napięcia nerwowego u kobiet w ciąży, jej suplementacja sprawdzi się także w zwalczaniu tych objawów.

Inną cenną właściwością biotyny jest jej rola w metabolizmie glukozy. Reguluje ona zachodzący w wątrobie proces przemiany glukozy w magazynowany w niej glikogen i suplementowana przez osoby chore na cukrzycę może pomóc w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi.

Biotyna – skutki uboczne

Biotyna rzadko powoduje skutki uboczne. Jest to witamina rozpuszczalna w wodzie w związku z czym jej nadmiar jest łatwo usuwany z moczem. Przy długotrwałym stosowaniu wysokich dawek mogą jednak występować łagodne dolegliwości ze strony układu pokarmowego – bóle żołądka, mdłości, biegunka czy wahania nastroju.

Istotnym jest jednak fakt, że biotyna może zaburzać wyniki niektórych badań laboratoryjnych. Osoby przyjmujące witaminę B7 powinny odstawić suplement przed badaniami tarczycy, gonadotropin i witaminy D – w przeciwnym razie otrzymane wyniki mogą być zawyżone lub zaniżone względem rzeczywistych wartości.


Bibliografia:

1. Bistas KG, Tadi P. (2020) Biotin. StatPearls Publishing, Treasure Island (FL) https://europepmc.org/article/nbk/nbk554493

2. Patel DP, Swink SM, Castelo-Soccio L. (2017) A Review of the Use of Biotin for Hair Loss. Skin Appendage Disord. 3: 166–169. 3. https://zywienie.medonet.pl/skladniki-odzywcze/witaminy-i-mineraly/biotyna-wlasciwosci-objawy-niedoboru-zrodla-witaminy-b7/