Peptydy zyskały ogromną popularność jako substancje wszechstronne w działaniu a przy tym odpowiednie do łączenia z różnorodnymi innymi składnikami kosmetyków. Są chętnie stosowane w produktach anti-aging, dzięki ich zdolności do stymulowania syntezy kolagenu i elastyny oraz poprawy elastyczności skóry. Proteiny odgrywają też ważną rolę w pielęgnacji włosów, wzmacniając ich strukturę i odbudowując uszkodzenia.
Białka strukturalne stosowane w pielęgnacji skóry
Wraz z upływem czasu, skóra traci swoją elastyczność i staje się bardziej podatna na odkształcenia. Pierwsze objawy starzenia wynikają ze spowolnienia regeneracji komórek oraz zwiększonej degradacji białek strukturalnych. Kolagen i elastyna, główne białka strukturalne wytwarzane przez fibroblasty, zapewniają skórze mechaniczną odporność, rozciągliwość oraz elastyczność. Niestety, z wiekiem ich produkcja maleje, co sprawia, że odpowiednia pielęgnacja skóry staje się niezbędna.
Kolagen
Kolagen jest podstawowym białkiem strukturalnym skóry, które znajduje szerokie zastosowanie w kosmetykach. Istnieją różne formy kolagenu stosowane w pielęgnacji skóry. Każda z tych form ma unikalne właściwości i korzyści dla skóry;
- Kolagen hydrolizowany – pomaga w utrzymaniu nawilżenia warstwy rogowej naskórka (stratum corneum), co przyczynia się do zmniejszenia suchości skóry, poprawy jej elastyczności oraz redukcji zmarszczek.
- Tripeptyd kolagenowy (CTP) – to enzymatycznie hydrolizowana forma kolagenu, charakteryzująca się lepszą rozpuszczalnością i biodostępnością oraz niższymi właściwościami alergizującymi w porównaniu do tradycyjnych form kolagenu. CTP działa jako antyoksydant, chroniąc skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Elastyna
Elastyna jest głównym składnikiem włókien elastycznych skóry. Nadaje jej zdolność do rozciągania i powracania do pierwotnego kształtu. Dzięki temu skóra jest mniej podatna na odkształcenia i uszkodzenia mechaniczne.
Elastyna stosowana w kosmetykach wpływa na przepuszczalność wody przez skórę, co jest kluczowe dla utrzymania jej nawilżenia. Powoduje, że skóra lepiej zatrzymuje wodę i zapobiega jej przesuszeniu a tym samym pośrednio zmiękcza i wygładza. Wykazano, że elastyna zmniejsza także widoczność porów, co może być wynikiem poprawy elastyczności w nawilżonej skórze.
Rola peptydów w pielęgnacji skóry
Peptydy zyskały ogromną popularność w produktach przeciwstarzeniowych ze względu na swoje bioaktywne właściwości. Oddziałują na komórki skóry poprzez różnorodne mechanizmy m.in.:
- stymulację syntezy kolagenu i elastyny,
- hamowanie procesów degradacji białek oraz
- redukcję stanów zapalnych.
Dzięki niewielkiemu rozmiarowi mogą umiarkowanie penetrować górne warstwy skóry, co czyni je skutecznymi nawet w niewielkich stężaniach w kosmetykach.
Peptydy
Rodzaje peptydów i ich zastosowanie
W dzisiejszej kosmetyce peptydy można podzielić na trzy główne grupy: peptydy sygnalizacyjne, peptydy wpływające na neuroprzekaźniki oraz peptydy transportowe. Każdy z tych typów peptydów pełni specyficzne funkcje i ma różne zastosowania w pielęgnacji skóry.
Peptydy sygnalizacyjne
Peptydy sygnalizacyjne mają zdolność pobudzania syntezy kolagenu lub inhibowania procesów jego degradacji spowodowanych przez kolagenazę. Przykłady takich peptydów to Palmitoyl Tetrapeptide-7 i Palmitoyl Pentapeptide-4.
- Palmitoyl Tetrapeptide-7 – zmniejsza wydzielanie IL-6, redukuje stan zapalny po ekspozycji na UVB oraz stymuluje produkcję lamininy IV i V oraz kolagenu VII. Jest często stosowany w kosmetykach przeciwstarzeniowych ze względu na swoje właściwości odmładzające skórę
- Palmitoyl Pentapeptide-4 – jest stosowany w przemyśle kosmetycznym ze względu na zdolność do indukowania syntezy kolagenu, co pomaga w redukcji zmarszczek i poprawie jędrności skóry
- Palmitoyl tripeptide-5 – jest syntetycznym peptydem, który naśladuje sekwencję występującą w białku trombospondynie 1 (TSP-1). TSP-1 jest znany z aktywacji latentnego czynnika wzrostu tkankowego β (TGF-β), który odgrywa kluczową rolę w stymulacji produkcji kolagenu.
- Peptydy sygnalizacyjne, takie jak dipeptyd-2 (valyl-tryptofan), oligopeptyd palmitoilowy i heksapeptyd Val-Gly-Val-Ala-Pro-Gly, są również stosowane w celu zwiększenia zawartości elastyny w skórze, co prowadzi do poprawy elastyczności i sprężystości skóry
Peptydy wpływające na neuroprzekaźniki
Peptydy wpływające na neuroprzekaźniki działają poprzez hamowanie uwalniania acetylocholiny w połączeniach nerwowo-mięśniowych, co prowadzi do efektu podobnego do botoksu, zmniejszając skurcze mięśni twarzy i redukując zmarszczki mimiczne.
- Argirelina (Acetyloheksapeptyd-3) – jest syntetycznym peptydem, który hamuje tworzenie kompleksu SNARE i uwalnianie katecholamin, takich jak noradrenalina i adrenalina. Dzięki temu peptyd ten skutecznie zmniejsza zmarszczki mimiczne i jest szczególnie popularny w produktach do pielęgnacji oczu
- Syn-Ake (Dioctan diaminobutyroilobenzyloamidu) – naśladuje działanie Waglerin 1, peptydu występującego w jadzie żmii świątynnej. Syn-Ake zmniejsza częstotliwość skurczów unerwionych komórek mięśniowych, co prowadzi do wygładzenia zmarszczek
Peptydy transportowe
Peptydy transportowe działają jako nośniki ważnych substancji lub pierwiastków śladowych do wnętrza komórek, takich jak miedź i magnez. Peptydy te wspomagają procesy regeneracji i gojenia skóry.
GHK-Cu (peptydy miedziowe) promują prawidłową syntezę kolagenu, elastyny, glikozaminoglikanów i proteoglikanów. Stymulują komórkowe cząsteczki regulacyjne oraz regenerację i naprawę uszkodzeń skóry. Badania wykazały, że Cu-GHK skutecznie promuje syntezę MMP-2, co przyczynia się do gojenia się ran fibroblastów.
Peptydy transportowe mogą również redukować aktywność enzymów uczestniczących w starzeniu się skóry, takich jak proteazy serynowe i tyrozynaza, co dodatkowo spowalnia procesy starzenia.
PEPTYDY:
Proteiny i aminokwasy w zaawansowanej pielęgnacji włosów
Włosy składają się głównie z keratyny, białka fibrylarnego, które zapewnia im wytrzymałość i elastyczność. Keratyna tworzy długie, skręcone włókna, które nadają włosom ich strukturę. Podczas codziennych czynności, takich jak czesanie, stylizacja i ekspozycja na czynniki środowiskowe (słońce, wiatr, zanieczyszczenia), włosy mogą ulegać uszkodzeniom, co prowadzi do łamliwości, rozdwojonych końcówek i utraty blasku. Proteiny odgrywają kluczową rolę w pielęgnacji włosów, wpływając na ich zdrowie, wytrzymałość i wygląd.
Profesjonalne zabiegi wykorzystujące proteiny
Proteiny odgrywają znaczącą rolę w profesjonalnych zabiegach na włosy, pomagając w ich odbudowie, nawilżeniu i wzmocnieniu. Keratyna w swojej hydrolizowanej formie jest często wykorzystywana w profesjonalnych zabiegach takich jak keratynowe prostowanie włosów. Popularny zabieg ma na celu wygładzenie włosów, redukcję puszenia i poprawę ich ogólnego wyglądu. Wykorzystuje keratynę, która pod wpływem ciepła zostaje wbudowana w strukturę włosa, co pozwala na jego regenerację i wygładzenie.
Botoks na włosy to inny zabieg regeneracyjny z proteinami, który ma na celu głęboką odbudowę i wygładzenie włosów. Botox wykorzystuje regenerujące włosy formuły kosmetyków bogate w kolagen, kwas hialuronowy, przeciwutlenicze i odżywcze olejki.
Proteiny w pielęgnacji metodą PEH
Proteiny odgrywają rolę w zaawansowanej pielęgnacji włosów w ramach popularnej metody PEH (Proteiny, Emolienty, Humektanty). Metoda ta opiera się na zrównoważonym dostarczaniu włosom trzech podstawowych składników odżywczych, które są niezbędne dla utrzymania zdrowych, mocnych i pięknych włosów. W metodzie PEH wykorzystuje się zarówno proteiny roślinne, jak i zwierzęce.
- Kolagen – jest znany ze swoich właściwości nawilżających i elastyczności. W produktach do pielęgnacji włosów kolagen pomaga zwiększyć objętość, nawilżenie i elastyczność, co sprawia, że włosy stają się bardziej sprężyste i mniej podatne na łamliwość.
- Proteiny jedwabiu – są wykorzystywane w produktach do pielęgnacji włosów, aby nadać im jedwabisty połysk i miękkość. Jedwab pomaga również w zatrzymaniu wilgoci we włosach.
- Proteiny pszenicy – wzmacniają włosy i poprawiają ich elastyczność.
- Proteiny sojowe – są bogate w aminokwasy, które odżywiają włosy i wspomagają ich regenerację. Pomagają wzmocnić włosy i poprawić ich teksturę, nadając im zdrowy i lśniący wygląd.
Bibliografia:
- Ferreira, M.S.; Magalhães, M.C.; Sousa-Lobo, J.M.; Almeida, I.F. Trending Anti-Aging Peptides. Cosmetics 2020
- Trookman NS, Rizer RL, Ford R, Ho E, Gotz V. Immediate and Long-term Clinical Benefits of a Topical Treatment for Facial Lines and Wrinkles. J Clin Aesthet Dermatol. 2009
- Linkova, N. S., et al. (2016). Peptide Regulation of Skin Fibroblast Functions during Their Aging In Vitro. Bulletin of experimental biology and medicine, 161(1), 175-178.,
- Aldag C, Nogueira Teixeira D, Leventhal PS. Skin rejuvenation using cosmetic products containing growth factors, cytokines, and matrikines: a review of the literature. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2016
- Inoue A, Hikima T, Taniguchi S, Nose T, Maeda I. Investigation of water-soluble elastin as a multifunctional cosmetic material: Moisturizing and whitening effects. J Cosmet Sci. 2017
- Schagen, S.K. (2017) Topical Peptide Treatments with Effective Anti-Aging Results. Cosmetics,
- Gorouhi, F. and Maibach, H.I. (2009), Role of topical peptides in preventing or treating aged skin. International Journal of Cosmetic Science, 31: 327-345
- Agnieszka Niedziałek, Robię włosing, czyli jak świadomie i skutecznie dbać o włosy, 2021