Grzyby lecznicze medycyny chińskiej

Data aktualizacji: 9 maja, 2024

W ostatnich latach grzyby terapeutyczne stały się bardzo popularne, głównie ze względu na ich przeciwzapalne, immunomodulujące, antybakteryjne i przeciwstarzeniowe właściwości. Niektóre z grzybów medycyny chińskiej możemy śmiało nazwać adaptogenami.

Grzyby jako adaptogeny

Adaptogeny wykazują korzystne działanie przeciwko przewlekłym stanom zapalnym, miażdżycy tętnic, chorobom neurodegeneracyjnym, zaburzeniom metabolicznym, nowotworom i innym chorobom związanym ze starzeniem się nie wykazując przy tym skutków ubocznych. Obecnie stosuje się je głównie w celu złagodzenia stresu i zapobieganiu chorobom związanym z wiekiem.

Jak adaptogeny radzą sobie ze stresem?

Kiedy stajesz w obliczu fizycznego lub psychicznego stresora – twierdzi Dietetyczka Nina Król – twoje ciało przechodzi przez proces znany jako ogólny zespół adaptacyjny (General Adaptation Syndrome – GAS) z trzema fazami: reakcją alarmową na stres (nagły, silny czynnik stresowy), stadium odporności (proces odzyskiwania sił) i stadium wyczerpania (organizm nie jest w stanie dłużej adaptować się do sytuacji stresującej). Adaptogeny pomagają nam pozostać w fazie odporności dłużej i zamiast załamania funkcji organizmu w stresującym momencie, znajdujemy równowagę i siłę by zwalczyć ogarniające nas uczucie stresu. 

Ponadto, Dietetyczka Nina Król wyjaśnia, że pod wpływem stresu nadnercza uwalniają kortyzol – hormon, który daje nam energię do radzenia sobie z sytuacją kryzysową. Jednakże częste uwalnianie wysokiego poziomu kortyzolu może prowadzić do wyczerpania nadnerczy i chronicznego zmęczenia. Stosowanie adaptogenów pomaga zarówno w radzeniu sobie z nagłą sytuacją stresową jak i w zmniejszeniu ryzyka długoterminowych powikłań związanych z utrzymującym się napięciem.

Grzyby w tradycyjnej medycynie chińskiej

Tradycyjna medycyna chińska (TCM) obejmuje akupunkturę, terapie dietetyczne, masaże oraz spożywanie zdrowotnych ziół i grzybów.

Zasady TCM koncentrują się na teorii mówiącej, że harmonia między dwiema przeciwstawnymi siłami, Yin i Yang, jest sednem zdrowia, podczas gdy skutkiem choroby jest dysharmonia między tymi siłami.  W medycynie zachodniej harmonia oparta na Yin i Yang odpowiada pojęciu homeostazy w ludzkim organizmie. Ożywcze zioła Yang według badaczy wspierają dobre samopoczucie, potencjalnie poprzez nasilenie mitochondrialnych procesów oksydacyjnych, natomiast odżywcze zioła Yin wspierają wytwarzanie ATP w mitochondriach.

Ekstrakty z grzybów

W sprzedaży posiadamy standaryzowane ekstrakty z grzybów. Nasze grzyby pochodzą z chińskich i polskich hodowli, gdzie uprawiane są metodami naturalnymi. Większość z nich hodowana jest na korze drzewnej.

Grzyby ekstrahowane są gorącą wodą, dzięki czemu najważniejsze ich biokomponenty, takie jak beta-glukany i inne polisacharydy pozostają nienaruszone.

Kup teraz

Pierwsze wzmianki o grzybach w medycynie chińskiej pojawiły się ponad 2000 lat temu, gdy w poemacie dynastii Han wymieniono grzyba Lingzhi (in. Reishi, łac. Ganoderma lucidum) Jego chińska nazwa Lingzhi oznacza „duchową moc”. Grzyby Reishi są uważane przez Chińczyków za „lekarstwo królów”, zwane także „grzybem nieśmiertelności”.

Zastosowania w tradycyjnym leczeniu obejmują zwiększenie zdolności intelektualnych, wsparcie pamięci; polepszanie kondycji fizycznej i wydłużanie życia. Substancje zawarte w Reishi wspierają układ odpornościowy organizmu, zwiększają aktywność hematopoetyczną, wykorzystuje się je także w profilaktyce antynowotworowej.

Właściwości grzybów

Grzyby są źródłem białka, minerałów – potasu, chloru, siarki, magnezu, wapnia, sodu, a także witamin z grupy B i prowitaminy D2. Najważniejszym składnikiem grzybów są jednak polisacharydy. To one odpowiadają za ich prozdrowotne właściwości. Wartym największej uwagi polisacharydem jest beta-glukan – odpowiada on za właściwości immunomodulujące i przeciwnowotworowe.

Oto jedne z najważniejszych grzybów medycyny chińskiej:

• Antrodia camphorata – stosowany tradycyjnie przy chorobach wątroby, zatruciu alkoholowym oraz jako wsparcie przy wyczerpaniu organizmu,
• Chaga – grzyb stosowany tradycyjnie na Syberii i w północnych regionach Chin w leczeniu chorób zakaźnych, chorób układu krążenia a także w celu polepszenia pracy jelit,
• Cordyceps – stosowany często przez sportowców przede wszystkim w celu zwiększenia odporności na wysiłek, polepszenia regeneracji, dostarczenia energii,
• Coriolus versicolor – skuteczna broń w walce z patogenami,
• Flammulina velutipes (Enoki) – wsparcie układu immunologicznego,
• Hericium erinaceus (Lion’s mane) – silne działanie nootropowe – wsparcie mózgu, ale także pomoc w chorobach układu pokarmowego,
• Maitake – zapobiega wystąpieniu zespołu metabolicznego, pomaga utrzymać prawidłową masę ciała,
• Polyporus umbellatus – wsparcie w chorobach nerek,
• Poria – wsparcie dobrego nastroju, usuwanie flegmy i obrzęków,
• Lentinus edodes (Shiitake) – bogactwo antyoksydantów, silne działanie przeciwstarzeniowe, wsparcie witalności organizmu,
• Tremella – wsparcie w utrzymaniu zdrowej i pięknej skóry,
• Reishi – Ganoderma ludicum, tzw. „grzyb nieśmiertelności”.

Bibliografia

Understanding adaptogenic activity: specificity of the pharmacological action of adaptogens and other phytochemicals – Alexander Panossian, 2017
Hericium erinaceus, an amazing medicinal mushroom – B Thongbai, 2015
The structure of mushroom polysaccharides and their beneficial role in health – X Huang, 2015
Nagano M, Shimizu K, Kondo R, Hayashi C, Sato D, Kitagawa K, et al. Reduction of depression and anxiety by 4 weeks Hericium erinaceus intake. Biomed Res 2010;31:231–7. 
Reishi, Ganoderma lucidum and Ganoderma tsugae: Bioactive substances and medicinal effects, T Mizuno, 1995
Cordyceps fungi: natural products, pharmacological functions and developmental products, X Zhou, 2009
Katie R. Hirsch MA, Abbie E. Smith-Ryan PhD, Erica J. Roelofs MA, Eric T. Trexler MA & Meredith G. Mock BA (2016): Cordyceps militaris Improves Tolerance to HighIntensity Exercise After Acute and Chronic Supplementation, Journal of Dietary Supplements, DOI: 10.1080/19390211.2016.1203386 
Interactions between traditional Chinese medicines and Western therapeutics Elena Chan1 , Marisela Tan1, Jianni Xin1 , Sucha Sudarsanam2 & Dale E Johnson1,2*